สลากกินแบ่งรัฐบาล-สินสมรส

ซื้อสลากกินแบ่งก่อนสมรส สลากกินแบ่งออกรางวัลหลังสมรสและถูกรางวัล เงินรางวัลเป็นสินสมรส เมื่อไม่ปรากฏก่อนสมรสได้ทำสัญญาก่อนสมรสไว้ว่าให้ใครเป็นผู้จัดการทรัพย์สินโดยเฉพาะ ดังนั้นเงินรางวัลที่เหลือที่ฝากในธนาคาร คู่สมรสทั้งคู่ย่อมมีอำนาจในการจัดการร่วมกันอยู่แล้ว ไม่มีเหตุผลใดที่จะให้โจทก์จัดการแต่เพียงฝ่ายเดียว คำพิพากษาฏีกา ๑๐๕๓/๒๕๓๗
ข้อสังเกต ๑.สินสมรสได้แก่
๑.๑ทรัพย์สินที่คู่สมรสได้มาระหว่างสมรสคือจดทะเบียนตามกฎหมาย(ปพพ. มาตรา ๑๔๕๗,๑๔๗๔(๑)
๑.๒.ฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดได้มาระหว่างสมรสโดยพินัยกรรมหรือการให้เป็นหนังสือเมื่อพินัยกรรมหรือหนังสือยกให้ระบุเป็นสินสมรส ปพพ มาตรา ๑๔๗๔(๒)
๑.๓ดอกผลสินส่วนตัว (ปพพ มาตรา ๑๔๗๔(๓))
๑.๔กรณีมีข้อสงสัยว่าทรัพย์สินใดเป็นสินส่วนตัวหรือเป็นสินสมรสให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าเป็นสินสมรส
๒.คู่สมรสอาจร้องขอต่อศาลให้ตนเป็นผู้จัดการสินสมรสโดยเฉพาะอย่างใดอย่างหนึ่งหรือร่วมกันจัดการ หากการกระทำนั้นจะเป็นประโยชน์ยิ่งกว่า ปพพ มาตรา๑๔๘๕
๓.ซื้อสลากกินแบ่งก่อนทำการสมรส คือก่อนมีการจดทะเบียนสมรส ต่อมาสลากกินแบ่งออกรางวัลหลังจดทะเบียนสมรสและถูกรางวัล เงินรางวัลเป็นทรัพย์สินที่ได้มาระหว่างสมรสจึงเป็นสินสมรสโดยไม่ต้องคำนึงว่าคู่สมรสฝ่ายใดจะใช้เงินส่วนตัว(สินส่วนตัว)ซื้อก็ตาม เมื่อซื้อแล้วรางวัลออกหลังจดทะเบียนสมรสแล้วถูกรางวัล โดยถูกรางวัลในระหว่างสมรสคือภายหลังจดทะเบียนสมรส เงินรางวัลย่อมเป็นสินสมรส คู่สมรสมีสิทธิ์ในเงินรางวัลคนละกึ่งหนึ่ง เมื่อไม่ปรากฏก่อนสมรสได้ทำสัญญาก่อนสมรสไว้ว่าให้ใครเป็นผู้จัดการทรัพย์สินโดยเฉพาะ ดังนั้นเงินรางวัลที่เหลือที่ฝากในธนาคาร คู่สมรสทั้งคู่ย่อมมีอำนาจในการจัดการร่วมกันอยู่แล้ว ไม่มีเหตุผลใดที่จะให้โจทก์จัดการแต่เพียงฝ่ายเดียว จะอ้าง ปพพ มาตรา ๑๗๘๕ เพื่อให้ตนเป็นผู้จัดการสินสมรสเพียงผู้เดียวโดยอ้างว่าเป็นประโยชน์ยิ่งกว่าหาได้ไม่ อำนาจในการจัดการสินสมรสร่วมกันนี้ คู่สมรสฝ่ายใดจะกระทำการโดยปราศจากความยินยอมของอีกฝ่ายหนึ่งไม่ได้ หากกระทำไปโดยปราศจากความยินยอมของอีกฝ่าย สามารถสามารถฟ้องศาลให้เพิกถอนนิติกรรมที่กระทำไปได้ แต่หากคู่สมรสอีกฝ่ายใช้จ่ายเงินสุรุยสุร่าย ติดการพนัน ติดยาเสพติด การให้จัดการร่วมกันอาจมีปัญหาก็อาจร้องขอต่อศาลเพื่อให้ตนจัดการเพียงฝ่ายเดียวซึ่งจะเป็นประโยชน์ยิ่งกว่าการจัดการร่วมกัน
๔.แม้มีชื่อคู่สมรสฝ่ายเดียวในบัญชีธนาคาร เงินที่ได้มาภายหลังจดทะเบียนสมรสเป็นสินสมรส เมื่อไม่มีสัญญาก่อนสมรสกำหนดไว้เป็นอย่างอื่นต้องถือว่าคู่สมรสทั้งสองฝ่ายมีอำนาจจัดการร่วมกัน เมื่อถูกสลากกินแบ่งรัฐบาลแล้วนำเงินเข้าบัญชีธนาคารแม้มีชื่อของตัวเองเพียงฝ่ายเดียวเท่านั้นก็ตาม เมื่อได้มาระหว่างสมรสคือได้มาภายหลังจดทะเบียนสมรสเป็นสินสมรส หากคู่สมรสที่มีชื่อในบัญชีเงินฝากธนาคารถอนเงินที่ถูกรางวัลไปทั้งหมดย่อมเป็นการครอบครองสินสมรสที่คู่สมรสอีกฝ่ายหนึ่งมีสิทธิ์ในเงินรางวัลดังกล่าวแล้วเบียดบังเอาสินสมรสของอีกฝ่ายหนึ่งไปเป็นประโยชน์ส่วนตัวโดยเจตนาทุจริต เป็นความผิดฐานยักยอกทรัพย์ตาม ปพพ มาตรา ๓๕๒ แต่เมื่อเป็นการกระทำระหว่างสามีภรรยาที่จดทะเบียนสมรสกัน จึงไม่ต้องรับโทษตาม ปอ. มาตรา ๗๑ คู่สมรสอีกฝ่ายมีสิทธิ์ติดตามเอาคืนซึ่งเงินรางวัลกึ่งหนึ่งที่ได้มาระหว่างสมรสและเป็นสินสมรสได้ตาม ปพพ มาตรา ๑๓๓๖
๕.หากคู่สมรสที่ถูกรางวัลสลากกินแบ่งพยายามถอนเงินที่ถูกรางวัลไปใช้เพียงคนเดียว เมื่อเงินรางวัลที่ได้มาระหว่างสมรสเป็นสินสมรสที่ทั้งสองฝ่ายต้องจัดการร่วมกัน การที่คู่สมรสฝ่ายหนึ่งถอนเงินออกจากบัญชีเพื่อนำไปใช้เป็นการส่วนตัวย่อมเป็นการจัดการสินสมรสเป็นที่เสียหายถึงขนาด และเป็นพฤติการณ์ที่น่าจะก่อให้เกิดความเสียหายต่อสินสมรสและยังเป็นการจัดการสินสมรสของอีกฝ่ายโดยไม่มีเหตุอันควรตาม ปพพ มาตรา ๑๔๘๔(๑)(๔)(๕) คู่สมรสอีกฝ่ายสามารถร้องขอต่อศาลสั่งให้ตนเป็นผู้จัดการสินสมรสแต่เพียงผู้เดียวหรือแยกสินสมรสได้
๖.เงินรางวัลที่ถูกสลากกินแบ่งรัฐบาลเมื่อได้มาภายหลังจดทะเบียนสมรสตกเป็นสินสมรส เป็นทรัพย์สินที่คู่สมรสทั้งสองฝ่ายมีสิทธิ์ได้รับคนละกึ่งหนึ่ง หรือหากหย่าขาดจากกันก็ให้แบ่งสินสมรสให้ชายหญิงได้ส่วนเท่ากันตาม ปพพ มาตรา ๑๕๓๓ ดังนั้นเงินรางวัลดังกล่าวจึงเป็นทรัพย์สินที่สามีภรรยาเป็น “เจ้าของร่วมกัน” จึงมีส่วนในเงินรางวัลดังกล่าวคนละครึ่ง ปพพ มาตรา ๑๓๕๖,๑๓๕๗ ซึ่งต้องร่วมกันในการจัดการเงินดังกล่าวตาม ปพพ มาตรา ๑๓๕๘และไม่อาจจำหน่ายหรือก่อให้เกิดภาระผูกพันตามลำพังได้เว้นแต่ได้รับความยินยอมจากคู่สมรสอีกฝ่าย ปพพ มาตรา ๑๓๖๑ วรรคสอง คู่สมรสอีกฝ่ายสามารถร้องขอให้แบ่งเงินรางวัลดังกล่าวได้ ปพพ มาตรา ๑๓๖๒
๗.ในการซื้อสลากกินแบ่งรัฐบาลโดยซื้อก่อนจดทะเบียนสมรสแม้ว่าจะยืมเงินจากอีกฝ่ายไปซื้อหรือใช้เงินของตนเองซื้อก็ตาม แต่เมื่อรางวัลออกและถูกรางวัลภายหลังจดทะเบียนสมรสแล้วเงินรางวัลย่อมเป็นสินสมรส แต่หากว่าชายหญิงไม่ได้จดทะเบียนสมรสเพียงแต่แต่งงานและอยู่กินกันฉันท์สามีภรรยาแล้ว เงินรางวัลที่ได้นั้นไม่ใช่สินสมรส แต่ฝ่ายใดซื้อก็เป็นสิทธิ์ของฝ่ายนั้นเพียงผู้เดียว อีกฝ่ายไม่มีสิทธิ์ในเงินรางวัลดังกล่าว