บัตรเครดิตถูกลักไปหรือสูญหายแล้วมีคนนำบัตรไปใช้ซื้อสินค้า

ประเด็นข้อกฎหมายที่น่าสนใจประการหนึ่งเกี่ยวกับบัตรเครดิตคือ การที่บัตรถูกลักไปหรือบัตรสูญหายแล้วปรากฎว่ามีคนนำบัตรไปใช้ซื้อสินค้า กรณีนี้ เจ้าของบัตรยังต้องรับผิดชำระเงิน ให้กับทางธนาคารเจ้าของบัตรหรือไม่

กรณีดังกล่าว มีคำพิพากษาในปี 2550 และ 2552 ออกมาตรงกัน นั่นคือ เจ้าของบัตรไม่ต้องรับผิด โดยให้เหตุผลไว้ดังนี้

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2840/2550

“ข้อตกลงและเงื่อนไขการใช้บัตร ระบุว่า บัตรเครดิตนี้ ธนาคารได้ออกให้และสงวนไว้เฉพาะผู้ถือบัตรเท่านั้น ห้ามมิให้ผู้ถือบัตรยินยอมอนุญาต หรือนำบัตรเครดิตไปให้บุคคลอื่นใช้ ดังนั้น กรณีที่มีบุคคลอื่นนำบัตรเครดิตของโจทก์ที่ออกให้แก่จำเลยไปใช้ชำระค่าสินค้าและค่าบริการแก่สถานประกอบกิจการและร้านค้าเป็นการใช้บัตรเครดิตซึ่งมิได้เป็นไปโดยถูกต้องตามประเพณีปฏิบัติและ/หรือเงื่อนไขการใช้บัตรเครดิตของโจทก์จำเลยซึ่งเป็นผู้ถือบัตรเครดิตจะต้องรับผิดชำระหนี้อันเกิดจากการที่มีบุคคลอื่นนำบัตรเครดิตของโจทก์ไปใช้ต่อเมื่อจำเลยได้ยินยอมอนุญาตหรือนำบัตรเครดิตของโจทก์ไปให้บุคคลอื่นใช้

การที่บัตรเครดิตของจำเลยถูกคนร้ายลักไปย่อมแสดงให้เห็นว่า จำเลยมิได้ยินยอมอนุญาต
หรือนำบัตรเครดิตของโจทก์ไปให้บุคคลอื่นใช้ตามข้อตกลงและเงื่อนไขการใช้บัตรเครดิตแต่อย่างใดจำเลยจึงไม่ต้องรับผิดชำระหนี้ที่บุคคลอื่นนำบัตรเครดิตของโจทก์ไปใช้”

ต่อมา ทางสถาบันการเงินต่างๆ จึงเพิ่มข้อสัญญาในการเปิดใช้บัตรเครดิต ว่าเจ้าของบัตร จะต้องรับผิดชดใช้ แม้ว่าบัตรนั้นจะสูญหาย หรือถูกลักไปใช้ก็ตาม

ซึ่งคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1989/2552 ออกมาว่า ข้อสัญญานั้น เป็นข้อสัญญาที่ไม่เป็นธรรม เจ้าของบัตรไม่ต้องรับผิดอยู่ดี โดยเหตุผลว่า

“.....เป็นการเอาเปรียบจำเลยเกินสมควร และเป็นการผลักภาระให้จำเลยต้องรับผิดเกินกว่าวิญญูชนทั่วไปจะคาดหมายได้ตามปกติ อันเข้าลักษณะข้อสัญญาที่ไม่เป็นธรรม...”

สรุปก็คือกรณีที่บัตรถูกลักไปใช้ เจ้าของบัตรไม่ต้องรับผิดชอบชำระเงินให้แก่ธนาคารเจ้าของบัตรเครดิต

อย่างไรก็ตาม มีคำแนะนำสำหรับผู้ที่ทำบัตรหายหรือบัตรถูกลัก เพื่อเป็นแนวทางในการต่อสู้คดี นั่นคือ ต้องรีบแจ้งอายัดบัตรไปยังธนาคารเจ้าของบัตร(ข้อนี้สำคัญมาก) รวมทั้งแจ้งความที่สถานีตำรวจ เพื่อเป็นการแสดงความกระตือรือร้นและความบริสุทธิ์ใจในการพิทักษ์ปกป้องสิทธิ์